Thủ tướng Phạm Minh Chính:

Vùng ÐBSCL sẽ có sự phát triển mạnh mẽ và đột phá

Các địa phương vùng ÐBSCL cần tích cực triển khai Quy hoạch vùng ÐBSCL. Coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới; chủ động, quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai các nhiệm vụ, chương trình, dự án đã được xác định trong quy hoạch; khẩn trương xây dựng, hoàn thành quy hoạch của từng địa phương. Tinh thần là quy hoạch phải đi trước một bước, tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, sát thực tế, khả thi, phát huy được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh sẵn có của các lĩnh vực, khu vực, địa phương và tháo gỡ, hóa giải những hạn chế, yếu kém, mâu thuẫn, thách thức, khó khăn, đồng thời tạo ra động lực mới, thu hút nguồn lực mới cho phát triển. Muốn phát triển tốt thì phải có quy hoạch tốt, vì quy hoạch tốt thì mới có chương trình, dự án tốt, có chương trình, dự án tốt thì mới có nhà đầu tư tốt.

Về phát triển hạ tầng trong giai đoạn tới, cần tập trung tháo gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông và logistics, hạ tầng năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, hạ tầng giáo dục, y tế, hạ tầng chuyển đổi số, ứng phó BÐKH. Các địa phương cần nâng cao tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường; nâng cao chất lượng quản trị, năng lực điều hành; chịu trách nhiệm đối với công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư; thúc đẩy triển khai các dự án hạ tầng được giao trên địa bàn, bảo đảm tiến độ, chất lượng…

Các bộ, ngành, địa phương phải cụ thể hóa Luật Ðầu tư theo phương thức đối tác công tư, nhất là trong đầu tư cho lĩnh vực cơ sở hạ tầng chiến lược. Ðẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; đôn đốc, kiểm tra, giám sát chặt việc thực hiện. Ða dạng hóa nguồn tài chính, đẩy mạnh hợp tác công tư; huy động, kích hoạt mọi nguồn lực cho đầu tư, phát triển, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân có trọng tâm, trọng điểm, phát triển các mô hình: lãnh đạo công - quản trị tư; đầu tư công - quản lý tư; đầu tư tư - sử dụng công. Các bộ ngành cần phải phối hợp chặt chẽ, thực hiện quyết liệt, thực chất, hiệu quả các nghị quyết, quy hoạch, kế hoạch hành động về phát triển ÐBSCL theo thẩm quyền, nếu gặp khó khăn, vướng mắc thì cùng thảo luận, bàn bạc, tập trung giải quyết.

Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cần tạo đột phá trong cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa thủ tục, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, bình đẳng, thực sự hấp dẫn các nhà đầu tư. Tận dụng sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số… Quan tâm đến an sinh xã hội, không để ai bị bỏ lại phía sau, không hy sinh tiến bộ và công bằng xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Không đánh đổi môi trường để đổi lấy tăng trưởng đơn thuần.

Chính phủ mong các đối tác phát triển, các nhà khoa học, các nhà đầu tư trong và ngoài nước tiếp tục chung tay, chung sức, đồng lòng, đồng hành cùng Chính phủ trong các hoạt động phát triển ÐBSCL. Với sự quyết tâm và vào cuộc quyết liệt của toàn bộ hệ thống chính trị, các cấp, các ngành và sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, trong thời gian tới, vùng ÐBSCL sẽ có sự phát triển mạnh mẽ và đột phá.

G.B (lược ghi)

Chung sức vì sự phát triển ÐBSCL

GIA BẢO (ghi)

Tại hội nghị công bố quy hoạch vùng ÐBSCL thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050, các ý kiến trình bày tại hội nghị cùng hướng đến mục tiêu: Vì một đồng bằng thịnh vượng. Phóng viên Báo Cần Thơ lược ghi ý kiến một số lãnh đạo Bộ, địa phương và các tổ chức quốc tế.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Ðầu tư Nguyễn Chí Dũng: 

Tăng nguồn lực đầu tư cho ÐBSCL

Trong giai đoạn 2021-2025, tổng số vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ các dự án trên địa bàn do địa phương quản lý dự kiến đạt khoảng 320.000 tỉ đồng, tăng 23,3% so với giai đoạn 2016-2020. Trong đó, nguồn vốn cân đối ngân sách địa phương là khoảng 178.000 tỉ đồng; nguồn vốn ngân sách Trung ương là khoảng 82.000 tỉ đồng, tăng 41,2% so với giai đoạn 2016-2020; nguồn vốn nước ngoài (ODA) là 60.000 tỉ đồng (trong đó bao gồm 46.000 tỉ đồng khoản hỗ trợ DPO), chiếm 30% tổng ODA cả nước trong giai đoạn 2021-2025, trong khi con số tương ứng giai đoạn 2016-2020 là 7,66%.

Ngoài ra, vốn ngân sách nhà nước đầu tư qua một số bộ để triển khai các công trình dự án trong vùng khoảng 140.000 tỉ đồng. Tổng số vốn ngân sách nhà nước đầu tư dự kiến giai đoạn 2021-2025 của vùng khoảng 460.000 tỉ đồng. Số vốn này sẽ bố trí hoàn thành một số công trình trọng điểm của vùng, như: cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ, Cần Thơ - Cà Mau, Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; các tuyến quốc lộ; toàn bộ tuyến đường ven biển; một số trục động lực kết nối với TP Hồ Chí Minh, vùng Ðông Nam Bộ; cảng hàng không; các công trình thủy lợi cấp nước, trữ nước, kiểm soát mặn...

Ðồng thời, thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Ðầu tư đã chủ trì, phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), Bộ Giao thông vận tải (GTVT) và 13 tỉnh, thành phố trong vùng làm việc với nhóm 6 ngân hàng phát triển quan tâm (bao gồm: ADB, KEXIM, AFD, KfW, JICA, WB) thống nhất tài trợ khoảng 2,2 tỉ USD để triển khai 20 dự án liên kết vùng trong giai đoạn 2021-2025. Tuy nhiên, việc triển khai quy hoạch vùng ÐBSCL chỉ đạt kết quả cao nhất khi huy động thành công các dự án đầu tư từ mọi thành phần kinh tế và khơi dậy, nuôi dưỡng tinh thần kinh doanh mạnh mẽ của doanh nghiệp, người dân.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể: 

Gỡ điểm nghẽn về hạ tầng giao thông ÐBSCL

Chúng tôi nhận thấy giao thông vận tải của ÐBSCL đang là điểm nghẽn rất lớn. Mặc dù Ðảng và Nhà nước đã rất tập trung đầu tư nhưng hệ thống giao thông hiện vẫn chưa đạt yêu cầu. Giai đoạn 2021-2025, Bộ GTVT xác định các điểm đột phá về phát triển hạ tầng giao thông vận tải cho khu vực ÐBSCL. Thứ nhất là đảm bảo cho tàu 10.000 tấn đến TP Cần Thơ và một số cảng hiện nay, đồng thời bổ sung cảng nước sâu Trần Ðề, xem như là cửa ngõ chính của ÐBSCL, để tàu 80.000-100.000 tấn có thể hoạt động khu vực này. Thứ hai, về hàng không, ngoài sân bay Cần Thơ, chúng tôi đang nghiên cứu để nâng cấp 3 sân bay: một là sân bay Phú Quốc, cần thiết nghiên cứu thêm đường băng; sân bay Cà Mau và Rạch Giá cũng đang trong kế hoạch nâng cấp để đảm bảo tàu bay A320 có thể đỗ được.

Ðến thời điểm này, Bộ GTVT xác định có 86.000 tỉ đồng vốn ngân sách Nhà nước đã được Quốc hội thống nhất để tập trung phát triển đột phá hệ thống đường cao tốc ở khu vực này. Cả vùng đồng bằng mới có 90km đường cao tốc và đang triển khai 30km nữa. Trong nhiệm kỳ này, Bộ GTVT bố trí đầu tư 400km đường cao tốc, gồm những trục chính kết nối TP Hồ Chí Minh với Cần Thơ, từ Cần Thơ kết nối mũi Cà Mau; tuyến cao tốc An Hữu (Cao Lãnh) qua Rạch Giá. Nếu chúng ta đạt kế hoạch thì cuối nhiệm kỳ này có thể đạt 400km đường cao tốc, cộng với khoảng 130km hiện đang triển khai thì ÐBSCL sẽ có 500km đường cao tốc.

Với hệ thống đường cao tốc cùng cảng Trần Ðề, sân bay quốc tế Cần Thơ, tin chắc rằng hết nhiệm kỳ này, ÐBSCL sẽ phát huy thế mạnh để phát triển đột phá.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan: 

Khởi tạo không gian phát triển mới cho ÐBSCL

Bộ NN&PTNT sẽ hỗ trợ điều phối các dự án tài trợ quốc tế có tính liên tỉnh, liên vùng, kết hợp hài hòa giữa đầu tư công trình và các giải pháp phi công trình, mở ra không gian kinh tế nông thôn. Bộ cũng đang tích cực đàm phán, kêu gọi các dự án đầu tư hạ tầng logistics nông nghiệp, nông thôn, trong đó có chuỗi kho lạnh bảo quản nông sản cấp độ liên huyện, liên tỉnh dọc theo sông Hậu và sông Tiền.

Về đầu tư thủy lợi cho vùng, áp dụng nguyên tắc “đầu tư không hối tiếc” trong triển khai thực hiện các công trình kiểm soát mặn kèm theo hỗ trợ, bổ sung ngọt để sử dụng nước mặn thực sự là nguồn tài nguyên tại vùng chuyển đổi và vùng linh hoạt, đảm bảo tiếp tục phục vụ chuyển dịch sản xuất phù hợp theo từng vùng sinh thái. Ðồng thời, tiếp tục đầu tư các công trình phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thích ứng với BÐKH. Nhu cầu đầu tư thủy lợi cho vùng khoảng 41.257 tỉ đồng, trong đó rà soát những nội dung ưu tiên thì nhu cầu khoảng 30.000 tỉ đồng trong giai đoạn 2021-2025.

Ðể phát triển thì liên kết vùng ÐBSCL cần được thực thi hiệu quả, đó không phải là phép tính cộng về dân số, về diện tích, về nguồn lực hữu hình của 13 tỉnh, thành phố. Hơn hết, đó là độ mở, kết nối về tư duy, kết nối các nguồn lực vô hình, vô hạn, tạo dựng mối quan hệ hài hòa giữa “Nhà nước - Thị trường - Xã hội”, kiếm tìm xung lực mới, khởi tạo không gian phát triển mới.

Ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ: 

Cần Thơ là trung tâm trong liên kết phát triển vùng

Ðể phát huy “Vai trò, vị trí của Cần Thơ là trung tâm của vùng ÐBSCL trong liên kết phát triển vùng”, TP Cần Thơ xác định “3 trụ cột” quan trọng, đó là: bám sát sự chỉ đạo của Trung ương; phát huy nội lực của Cần Thơ; tăng cường liên kết để phát triển.

Thành phố sẽ phối hợp chặt chẽ với bộ, ngành Trung ương thực hiện đầu tư hệ thống giao thông đồng bộ, đường thủy, đường hàng không, đường sắt nhằm tạo sự kết nối thuận lợi giữa thành phố và các tỉnh trong vùng, kết nối với TP Hồ Chí Minh. Ðặc biệt là tuyến cao tốc theo trục dọc (Trung Lương - Cần Thơ - Cà Mau); trục ngang (Châu Ðốc - Cần Thơ - Sóc Trăng). Ðầu tư thành phố “sân bay”, xây dựng Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến, bảo quản và phân phối sản phẩm nông nghiệp của vùng ÐBSCL; ưu tiên xây dựng hệ thống logistics hàng không, cảng sông, trung tâm logistics cấp vùng tại Cần Thơ; đầu tư các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố; phát triển trung tâm khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo vùng tại Cần Thơ…

Phát huy nội lực của Cần Thơ dựa trên vị trí trung tâm ÐBSCL, với giao điểm của hai trục kinh tế - đô thị năng động nhất của vùng ÐBSCL (trục hành lang TP Hồ Chí Minh - TP Cần Thơ và trục sông Hậu)... Thành phố sẽ phát huy tốt vai trò trung tâm y tế, giáo dục, thương mại của vùng ÐBSCL. TP Cần Thơ định hướng quy hoạch đô thị theo hướng đô thị sông nước sinh thái sẽ tăng đầu tư xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng đô thị để Cần Thơ thật sự là đô thị hạt nhân của vùng ÐBSCL, có khả năng chống chịu với BÐKH; thí điểm xây dựng đô thị thông minh và mô hình quản trị đô thị mới.

Cùng với đó, tăng cường liên kết các địa phương vùng ÐBSCL, TP Hồ Chí Minh, các tỉnh trong cả nước; đẩy mạnh hợp tác quốc tế nhằm phát huy tốt vai trò trung tâm của TP Cần Thơ.

Bà Elsbeth Akker, Ðại sứ đặc mệnh toàn quyền Vương quốc Hà Lan tại Việt Nam: 

Hà Lan cam kết đồng hành cùng sự phát triển của ÐBSCL

Hà Lan cam kết tiếp tục hợp tác với Chính phủ, khu vực tư nhân, các nhà khoa học và các tổ chức phi Chính phủ của Việt Nam thực hiện thành công Quy hoạch tổng thể tích hợp nhằm giúp con người, kinh tế và thiên nhiên ở ÐBSCL phát triển mạnh mẽ. Hà Lan sẽ kết hợp chặt chẽ với Bộ NN&PTNT để chuyển đổi nông nghiệp giá trị cao, bảo vệ hệ sinh thái đa dạng của vùng, bảo vệ vành đai ngập mặn và hệ sinh thái ngập mặn đang bị đe dọa nghiêm trọng. Hà Lan sẽ làm việc với các đối tác phát triển (Ngân hàng Phát triển châu Á) để cam kết hỗ trợ Việt Nam - ÐBSCL củng cố các khu vực ven biển của ÐBSCL và tăng khả năng chống chịu của người dân nơi đây, tăng sức chống chịu của vùng trước tác động của BÐKH.

Cam kết của Hà Lan cũng có nghĩa là cùng nhau hợp tác phát triển các trung tâm vận tải, hậu cần và kinh doanh nông sản, giúp các sản phẩm đến được các thành phố một cách an toàn để được "bán và tiêu thụ" và tới các cảng biển để "xuất khẩu". Việc hình thành các trung tâm đầu mối kinh doanh nông sản ở ÐBSCL sẽ là một yếu tố quan trọng để gia tăng giá trị sản phẩm thông qua phát triển các trung tâm chế biến và công nghệ. Cùng với đó, Dự án Cảng biển nước sâu Cái Mép Hạ và trung tâm logistics trị giá 1 tỉ EURO do liên doanh Việt Nam - Hà Lan - Bỉ phát triển sẽ là một "viên gạch" quan trọng để xây dựng khả năng tiếp cận thị trường châu Âu cho tôm và trái cây từ ÐBSCL.